Nederland staat voor een grote milieuprobleem. Hoewel vaak wordt gedacht dat vervuiling vooral buiten onze grenzen plaatsvindt, dragen ook Nederlandse bedrijven in belangrijke mate bij aan de uitstoot van broeikasgassen. De energie-, industrie- en transportsector spelen hierin een hoofdrol. Door te kijken naar de grootste vervuilers op eigen bodem, ontstaat meer grip op waar de grootste milieubelasting vandaan komt en welke veranderingen nodig zijn.
Transparantie is essentieel. Bedrijven die veel uitstoten moeten daar verantwoordelijkheid voor nemen, en consumenten hebben recht op inzicht. In deze blog lees je welke tien bedrijven in 2023 de meeste CO₂ uitstootten en wat de achtergrond is van hun emissies. Deze lijst helpt om beter te begrijpen waar actie nodig is, zowel vanuit beleid als vanuit de samenleving.
Ook op kleinere schaal speelt vervuiling een rol. Denk bijvoorbeeld aan verkeerd afvalbeheer in huishoudens en wijken. Het verkeerd gebruik van een grofvuilcontainer kan leiden tot extra zwerfafval, illegale stort en onnodige milieubelasting. Juist door goede voorzieningen op de juiste manier te gebruiken, draag je bij aan een schonere leefomgeving.
De top 10 grootste vervuilende bedrijven
Gebaseerd op CO₂-uitstootcijfers van 2023 is er een duidelijke lijst te maken van de grootste uitstoters in Nederland. Deze bedrijven zijn vooral actief in de zware industrie en energiesector. Hoewel sommige al stappen zetten richting verduurzaming, blijven hun emissiecijfers opvallend hoog.
1. Tata Steel IJmuiden bv (Velsen-Noord)
Tata Steel is al jaren de grootste vervuiler van Nederland. De staalfabriek stoot meer dan 4,5 miljoen ton CO₂ per jaar uit. Het productieproces van staal, waarbij kolen worden gebruikt om ijzererts te verhitten, zorgt voor extreem veel uitstoot. Ondanks plannen voor verduurzaming, zoals de overstap op waterstof, blijft de impact voorlopig groot.
2. Shell Nederland Raffinaderij B.V. (Rotterdam)
Deze raffinaderij verwerkt ruwe olie tot brandstoffen en andere producten. Dat proces is energie-intensief en veroorzaakt veel broeikasgasemissies. Shell heeft investeringen aangekondigd in waterstof en CO₂-opslag, maar draait voorlopig nog grotendeels op fossiele processen. Alhoewel Shell de grootste is in ons land, wil dit niet zeggen dat de grootste bedrijven in Nederland ook de grootste vervuilers zijn. De meesten proberen zo duurzaam mogelijk te blijven.
3. Vattenfall Power Velsen (Velsen-Noord)
Deze energiecentrale draait voornamelijk op fossiele brandstoffen. De centrale levert stroom aan het regionale net en industriële afnemers. De geplande energietransitie verloopt stapsgewijs, maar de uitstoot ligt nog altijd rond de 3,6 miljoen ton per jaar.
4. Chemelot Site Permit B.V. (Geleen)
Chemelot is een groot chemisch industrieterrein in Limburg. Hier worden kunstmest, plastics en andere chemische producten gemaakt. Het terrein herbergt meerdere fabrieken die samen zorgen voor hoge uitstoot. Er lopen diverse innovatieprojecten, maar de emissie blijft fors.
5. Dow Benelux B.V. (Hoek)
Dow produceert op grote schaal plastics en chemicaliën. De site in Terneuzen draait dag en nacht en heeft een enorme energiebehoefte. CO₂-uitstoot en lozingen van stoffen zijn hier structureel hoog, ondanks investeringen in efficiëntieverbetering.
6. RWE Eemshaven Centrale (Eemshaven)
Deze kolencentrale levert elektriciteit aan het Nederlandse net. Hoewel er co-verbranding met biomassa plaatsvindt, blijft kolenverbranding de hoofdoorzaak van de hoge uitstoot. De centrale is een belangrijk punt in het debat over het sluiten van kolencentrales.
7. Yara Sluiskil B.V. (Sluiskil)
Yara produceert kunstmest, een proces dat gepaard gaat met veel CO₂-uitstoot. Met name het gebruik van aardgas als grondstof maakt de productie vervuilend. Tegelijkertijd werkt Yara aan technologieën voor CO₂-afvang en hergebruik.
8. Uniper Centrale Maasvlakte (Rotterdam)
Deze kolencentrale staat op de Maasvlakte en is verantwoordelijk voor meer dan 2,5 miljoen ton CO₂ per jaar. De centrale is onderwerp van discussie in klimaatbeleid, mede door de trage omschakeling naar duurzame alternatieven.
9. Esso Raffinaderij Rotterdam (Botlek)
Deze raffinaderij van ExxonMobil verwerkt ruwe olie voor transportbrandstoffen en chemische grondstoffen. Ook hier zorgen de verwerkingsprocessen voor veel CO₂-uitstoot. Hoewel energie-efficiëntie toeneemt, blijven de absolute cijfers hoog.
10. Shell Nederland Chemie B.V. (Moerdijk)
Shell Chemie produceert onder andere kunststoffen en oplosmiddelen. De uitstoot is lager dan bij de raffinaderij in Rotterdam, maar nog altijd goed voor meer dan 2 miljoen ton per jaar. Het bedrijf verkent circulaire productieprocessen, maar die zijn nog in ontwikkeling.
Wat betekent dit voor jou?
Deze top 10 maakt duidelijk welke bedrijven het meest bijdragen aan de Nederlandse CO₂-uitstoot. Dat inzicht is belangrijk, niet alleen voor beleidsmakers maar ook voor burgers en bedrijven die willen bijdragen aan een duurzamer Nederland. Door bewuster te kiezen, druk uit te oefenen via maatschappelijke initiatieven of het gesprek aan te gaan over duurzaamheid, ontstaat er ruimte voor echte verandering.
Verduurzaming is geen abstract doel maar een concrete opgave. Bedrijven die vandaag de meeste schade veroorzaken, hebben ook de grootste kans om het verschil te maken. En jij kunt daar invloed op uitoefenen door geïnformeerd te blijven, kritisch te kijken naar waar je je energie, producten en diensten vandaan haalt, en door je eigen afval en grondstoffenverbruik verantwoord te beheren. Zo begint verandering met inzicht.
Bekijk ook eens onze blog over automerken of autoblunders.